ZUS PL-USA 4 Wniosek o polską emeryturę - rentę z tytułu niezdolności do pracy (Request for polish retirement – annuity for inability to work)

1 marca 2009 r. weszła w życie Umowa o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki.

Umowa dotyczy uprawnień osób, które podlegają lub podlegały ubezpieczeniom społecznym w jednym lub obu państwach (Polsce i USA), jak również osób wywodzących od nich swoje prawa, np. członków rodziny.

Umową objęte są zarówno osoby, które podlegały ubezpieczeniom w Polsce lub USA będąc pracownikami, jak również do osób pracujących na własny rachunek.

Wnioskodawca składając formularz PL-USA 4 może ubiegać się o przyznanie jednego z dwóch polskich świadczeń: emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został uznany za niezdolnego do pracy,

- ma wymagany - stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy - okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych (np. ubezpieczenia, zatrudnienia) lub nieskładkowych (np. w okresie pobierania zasiłku chorobowego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przyznanie świadczenia uzależnione jest od udokumentowania okresów ubezpieczenia. Dokumentami potwierdzającymi okresy ubezpieczenia w Polsce są m.in. zaświadczenia o zatrudnieniu wydawane przez pracodawców lub następców prawnych, legitymacje ubezpieczeniowe, dowody potwierdzające ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności na własny rachunek, książeczka wojskowa, jak również zaświadczenie uczelni stwierdzające fakt ukończenia studiów wyższych i programowy ich wymiar – w przypadku nauki w szkole wyższej, skrócony akt urodzenia dziecka – w przypadku niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem w wieku do lat 4. 

Dokumentami potwierdzającymi okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w nim przed dniem 1.07.1977 r. są: zaświadczenie urzędu gminy, zeznania świadków i inne. Wszelkie dokumenty należy przedłożyć w oryginale albo ich kopie poświadczone przez amerykańską instytucję ubezpieczeniową, notariusza lub konsula RP. 

Nieudokumentowanie okresów ubezpieczenia w Polsce spowoduje brak możliwości ustalenia prawa do polskiego świadczenia.