WZKS Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych

W postępowaniu przed sądem możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o zwolnienie z całości lub części kosztów sądowych oraz o ustanowienie pomocy prawnej z urzędu.
Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Co do zasady, Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki. Wydatki to przykładowo: 

• koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem;
• zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków; 
• wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie;
• koszty przeprowadzenia dowodów.

Opłaty wnosi się w związku z pismami podlegającymi opłacie, przy czym w zależności od rodzaju pisma opłaty są stałe (określone w stałej kwocie), stosunkowe (procentowo od wartości przedmiotu, którego pismo dotyczy) albo podstawowa (wynosi 30 złotych i stanowi minimalną opłatę, którą strona jest obowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie w sprawach, w których nie trzeba opłacić opłaty stałej lub podstawowej). Możliwe jest również naliczenie opłaty kancelaryjnej, z tytułu wypisów, odpisów i podobnego żądania pism z kancelarii sądu.
Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sporządzone według ustalonego wzoru urzędowego. Sąd może żądać oświadczenia o treści: "Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożone przeze mnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania jest prawdziwe i rzetelne". Przed odebraniem przyrzeczenia należy pouczyć osobę ubiegającą się o zwolnienie od kosztów sądowych.
Wniosek, tak samo jak i wniosek o ustanowienie pomocy adwokata lub radcy należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy. Możliwe jest złożenie wniosku zarówno już w toczącej się sprawie, jak i przed jej wniesieniem, co może spowodować pomoc prawnika również przy sporządzeniu pierwszego pisma procesowego (np. pozwu).